Bilgi Yağmuru Bildiklerinizin Doğrusunu Öğrenin..!
Benzer Yazılar
Halk arasında sık sık kullanılan “Ali kıran baÅŸ kesen” diye bir deyim bulunmaktadır. Özellikle dediÄŸim dedik, kabadayı, sert mizaçlı, her dediÄŸim olsun, serseri gibi insanlarla karşı kaşıya kaldığımızda kullandığımız bu cümlenin gerçekte ne anlama geldiÄŸini yada nereden bu cümlenin türetildiÄŸini bilmiyoruzdur.
Peki nereden gelmedir bu “Ali kıran baÅŸ kesen” cümlesi ve günlük hayatımızda bu kadar çok kullandığımız bu cümlenin bize ulaÅŸma hikayesi nedir?
Bu cümlenin günümüze gelmeden önceki hali “Dal kıran, baÅŸ keser” ata sözünden galattır. (Galat:yanlış, yanılma)
Eskiden beri Türk-Ä°slam geleneÄŸinde aÄŸaç ve bitki kutsal kabul edilir. Özellikle atalarımız “dal kıranın, baÅŸ kesmiÅŸ kadar suçlu olduÄŸunu” toplum içerisine yaymış ve bu anlayışla birlikte bir dalın kırılmasının aslında bir insan başının kesilmiÅŸ kadar büyük bir suç olduÄŸunu kabul ettirmiÅŸtir.
Toplum içerisinde kabul gören bu davranışla birlikte “Dal kıran, baÅŸ keser” sözü de yaygınlaÅŸmaya baÅŸlamıştır.
Fatih’e atfedilen “Ormanlarımdan bir dal kesenin başını keserim” sözü de bu anlayışın tezahürü olarak karşımıza çıkmaktadır.
Atalarımızın sık sık kullandıkları “Dal kıran, baÅŸ keser” sözü ne yazık ki günümüze ulaşırken birçok deÄŸiÅŸikliÄŸe uÄŸramış ve en önemlisi anlamını tamamen kaybederek “Ali kıran baÅŸ kesen” olarak deÄŸiÅŸiklik göstermiÅŸtir.
Bu değişiklik ne yazık ki sadece bu ata sözünde yaşanmamıştır. Şimdi sizlere aşağıda herkes tarafından bilinen ama aslında anlam olarak tamamen farklı bir cümle olan bazı ata sözlerini yazacağız. Umarım atasözleri geleceğe taşınırken daha fazla deformasyona uğramazlar.
- “Güzele bakmak sevaptır” deÄŸil, “Güzel bakmak sevaptır” ÅŸeklindedir.
- “Göz var nizam var” deÄŸil “Göz var izan var” ÅŸeklindedir. (izan: anlayış, anlama yeteneÄŸi. nizam: düzen, kural)
- “EÅŸek hoÅŸaftan ne anlar” deÄŸil, “EÅŸek hoÅŸ laftan ne anlar” ÅŸeklindedir.
- “Aptala malum olurmuÅŸ” deÄŸil, “Abdala malum olurmuÅŸ” ÅŸeklindedir. (aptal: alık. abdal: derviÅŸ)
- “Kısa kes aydın havası olsun” deÄŸil “Kısa kes aydın abası olsun” ÅŸeklindedir. (aba bir giysidir ve Aydın efesinin abası kısa ve dizleri açıktır.)
- “Su uyur düşman uyumaz” deÄŸil, “Sü uyur düşman uyumaz” ÅŸeklindedir. (sü: asker)
- “Saatler olsun” deÄŸil, “Sıhhatler olsun” ÅŸeklindedir. (sıhhat: saÄŸlık)
- “Su küçüğün söz büyüğün” deÄŸil, “Sus küçüğün söz büyüğün” ÅŸeklindedir.
- “Elinin körü” deÄŸil, “ölünün kûru” ÅŸeklindedir. (kûr: mezar, gömüt)
- “Sıfırı tüketmek” deÄŸil, “zafiri tüketmek” ÅŸeklindedir. (zafir: soluk)
